Một doanh nghiệp, với cô chủ có tuổi đời rất trẻ, đang trên đường xây dựng thương hiệu và mang những củ khoai lang Lâm Đồng xuất ngoại. Đồng hành cùng nông dân, liên kết chặt chẽ với nông dân, đó là con đường bền vững để nông sản cao nguyên chiếm lĩnh thị trường.

Nguyễn Thảo Phương Vy - Giám đốc Công ty TNHH XD Farm là cô gái 9X với tuổi đời rất trẻ. Hiện tại công ty chuyên đầu tư, thu mua một số loại nông sản đặc biệt của Lâm Đồng phục vụ nhu cầu xuất khẩu. Ngoài thu mua hàng xuất khẩu với thương hiệu của doanh nghiệp, công ty còn thực hiện gia công cho nhiều doanh nghiệp xuất khẩu khác. Với riêng XD Farm, nông sản được thị trường nước ngoài lựa chọn nhiều nhất là củ khoai lang vỏ đỏ ruột vàng - sweet potato Japan.

Nguyễn Thảo Phương Vy cho biết, xuất thân từ một vựa thu mua nông sản của huyện Đức Trọng, công ty đã có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề thu mua nông sản. Càng phát triển, công ty nhận thấy, nhu cầu của người tiêu dùng với củ khoai lang ngọt Lâm Đồng là rất lớn. Theo chân các doanh nghiệp lớn xuất khẩu khoai lang, XD Farm đã tìm dược đường đi cho củ khoai lang của mình. Phương Vy chia sẻ: “Hiện tại, công ty chúng tôi đang xuất khẩu nông sản sang các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Singapore, Malaysia. Mặt hàng chủ yếu là củ khoai lang Nhật vỏ đỏ ruột vàng. Ngoài khoai lang, công ty cũng thu mua và buôn bán một số loại nông sản theo mùa như cà chua, ớt. Nhưng, khoai lang vẫn là mặt hàng hiệu quả nhất với doanh nghiệp”.

Chia sẻ về thị trường xuất khẩu của mình, Phương Vy đánh giá, người tiêu dùng Thái Lan, Singapore, Malaysia rất ưa chuộng củ khoai Nhật, nhất là các quốc gia trên đều không trồng được loại nông sản này. Do tuyến đường vận chuyển khá ngắn và nhu cầu của người tiêu dùng, XD Farm chủ yếu xuất khoai lang tươi, Phương Vy chia sẻ. Khoai lang đủ tuổi, già ngày, độ ngọt cao, được thu mua trực tiếp từ nông hộ, rửa sạch, sấy khô và đóng hộp, vào container lạnh chuyển trực tiếp sang thị trường nước bạn. Để đảm bảo nguồn hàng ổn định, XD Farm tổ chức liên kết chặt chẽ với hàng trăm nông hộ để có nguồn khoai ổn định. Phương Vy cho biết, nông dân có đất, công ty cung cấp giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hướng dẫn kĩ thuật, bao tiêu sản phẩm với giá cho trước. Công việc của người nông dân là chăm sóc theo đúng yêu cầu của doanh nghiệp. Cô nói: “Công ty xuất khẩu là khoai lang tươi, vì vậy có những yêu cầu khá khắt khe so với tiêu thụ nội địa. Củ khoai lang xuất khẩu tươi đảm bảo phải đạt hàm lượng đường cao, già ngày, độ khô đúng mức cho phép. Chỉ có như vậy, thời gian vận chuyển trên đường và đưa tới tay người tiêu dùng, củ khoai mới không mọc mầm, không hư, giữ được uy tín cho khoai Lâm Đồng”.

Hiện tại, mỗi tuần công ty xuất khẩu từ 50 tới 100 tấn khoai lang. Với sản lượng khoai xuất khẩu khá lớn cộng với việc gia công khoai cho các doanh nghiệp trong khu vực, XD Farm đã đầu tư hệ thống dây chuyền từ rửa sấy khô đóng hộp... khá bài bản. Phương Vy cho biết, khi xuất khẩu, doanh nghiệp phải chú ý được nhu cầu của từng thị trường. Như thị trường Thái, người tiêu dùng ưa củ khoai dáng thon dài, ít trầy xước. Thị trường Malaysia thích củ tròn, to. Tất cả các thị trường đều yêu cầu củ khoai già ngày, không có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Vì vậy, công ty giám sát rất kỹ quy trình trồng, chăm sóc cũng như thu hoạch của người nông dân. Tuy nhiên, trong quá trình liên kết, cũng có nông hộ thu hoạch trước ngày quy định, nên công ty đang xây dựng hệ thống quản lý số hoá. Hệ thống quản lý số hóa cho phép doanh nghiệp kiểm soát tới từng nông hộ theo mã số, từ ngày xuống khoai, quy trình trồng, giống, các loại thuốc sử dụng trên khoai, ngày thu hoạch cũng như quy trình sơ chế. Chị Phương Vy đánh giá, áp dụng quy trình số hóa sẽ giúp doanh nghiệp giám sát được chuỗi liên kết sản xuất một cách chặt chẽ, đồng thời, có thể chia sẻ dữ liệu cho các đối tác nhập khẩu nước ngoài.

Với khả năng đáp ứng từ 2.000-2.500 tấn khoai tươi xuất khẩu một năm, XD Farm đang liên kết với 300 nông hộ tại tỉnh Lâm Đồng và khu vực Tây Nguyên. Sản lượng bình quân đạt 25 tấn/ha/vụ, mỗi năm chỉ trồng một vụ khoai, vụ còn lại luân canh các cây trồng khác để đảm bảo dinh dưỡng cho đất. Nông dân trồng khoai theo liên kết với doanh nghiệp được bảo đảm đầu ra, gần như không cần chi phí đầu tư do doanh nghiệp đã bỏ ra hết. Thu nhập trong năm không tệ so với các cây trồng khác, lại có mức ổn định nên bà con tham gia vào liên kết khá đông.

Năm 2023, XD Farm tham gia dự án xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản do Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng tài trợ. Đây là dự án cho phép hình thành chuỗi sản xuất từ nông trại tới bàn ăn, hướng tới tích hợp vào Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc quốc gia, đáp ứng nhu cầu truy xuất từng khâu, từng cá nhân trong chuỗi. XD Farm cũng đánh giá, việc tham gia vào chuỗi truy xuất nguồn gốc sẽ giúp doanh nghiệp kiểm soát chặt chẽ hơn chất lượng nông sản, mang lại nguồn khoai lang đủ chuẩn phục vụ thị trường quốc tế.