Thông ba lá, cây trồng quen thuộc ở những cánh rừng trên cao nguyên Di Linh đang chuẩn bị tới vụ xuống giống. Và, những cán bộ, công nhân của Vườn ươm Công nghệ cao, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Di Linh đang ươm những cây thông non nhẹ nhàng, khỏe mạnh, sẵn sàng phủ xanh những cánh rừng.

Ông Hàn Văn Nam - Phó Giám đốc Công ty Lâm nghiệp Di Linh chia sẻ, cũng như các doanh nghiệp lâm nghiệp, công ty có chức năng nhân giống, trồng thông giống để phủ xanh rừng trong mùa mưa cao nguyên. Chất lượng cây thông giống sẽ giúp rừng trồng được nâng cao tỷ lệ sống sót. Một đề tài của các kỹ sư công tác tại Vườn ươm Công nghệ cao của công ty đã thành công và triển khai trong suốt 10 năm qua, giúp việc tái sinh rừng thêm hiệu quả.

Ông Hàn Văn Nam chia sẻ, trồng rừng tại địa bàn thuộc Công ty Lâm nghiệp Di Linh hầu hết là thông ba lá. Vì thế, hằng năm, công ty phải trồng thông giống với số lượng rất lớn. Như cách nhân giống truyền thống, giá thể trồng thông chủ yếu là đất trộn với mùn thông, nhồi vào bịch ni lông. Giá thể này khiến chất lượng cây trồng kém, dễ bị nhiễm nấm bệnh, tỷ lệ cây chết còn cao, khả năng hóa gỗ của cây còn yếu. Đồng thời, do chất lượng cây kém, tỷ lệ chết cao nên chỉ đáp ứng cho công tác trồng rừng của công ty, chưa có khả năng cung cấp nguồn cây giống cho các đơn vị trồng rừng trong và ngoài tỉnh.

Những kỹ sư của Vườn ươm Công nghệ cao trực thuộc công ty đã nghiên cứu về thay đổi giá thể cho trồng thông giống. Nghĩ đến xơ dừa, một trong những giá thể ươm cây trồng rất tốt với nhiều loại cây khác nhau như rau, lan...; các kỹ sư của vườn đã đánh giá, xem xét xem xơ dừa có phù hợp với ươm trồng thông. Với đặc tính tạo được sự tơi xốp trong giá thể, cũng như hạn chế được một số nguồn bệnh, xơ dừa được xem là giá thể hợp lý để gieo trồng cây giống thông. Các kỹ sư đã nghiên cứu thực hiện đề tài Ươm thông bằng giá thể xơ dừa.

Sau nhiều thử nghiệm, những cán bộ lâm nghiệp của Vườn ươm Công nghệ cao đã phối trộn được một loại giá thể xơ dừa thích hợp với trồng thông. Với tỷ lệ xơ dừa chiếm 90%, phối trộn thêm 10% mùn thông, mức độ hóa gỗ của cây thông con khá nhanh, cây có chiều cao trung bình là 15 - 17 cm sau 6 tháng gieo ươm. Đồng thời, do xơ dừa rất nhẹ nên giảm được khối lượng bầu, khả năng giữ ẩm rất tốt. Điều này hết sức cần thiết để vận chuyển cây giống dễ dàng tới điểm trồng và tăng khả năng sống khi chưa trồng kịp trong ngày.

Từ lần thử nghiệm đầu tiên năm 2015 cho tới mùa trồng 2024, 10 năm trôi qua, giá thể xơ dừa đã trở thành giá thể quen thuộc của những người cán bộ, công nhân Công ty Lâm nghiệp Di Linh. Ông Hàn Văn Nam nhận xét, thay vì trồng trong bịch ni lông như truyền thống, vừa tốn công, vừa khó vận chuyển, hiện tại vườn ươm giống của công ty đã ươm thông giống trong các vỉ nhựa. Giá thể được nhồi vào vỉ, gieo hạt bằng máy, tưới nước tự động. Chỉ thời gian trồng tới tháng thứ ba, cây thông đã hóa gỗ. Và sau 5 - 6 tháng gieo trồng, cây thông đã đủ chuẩn xuất vườn, chuẩn bị sẵn sàng cho một mùa mưa tươi tốt.

“Một lợi ích rất lớn của giá thể xơ dừa là việc vận chuyển cây thông con hết sức tiện lợi. Thay vì xếp từng bịch thì chúng tôi xếp từng vỉ lên phương tiện vận chuyển. Sau đó, người trồng chỉ cần dùng cây tre ấn nhẹ xuống hố, tạo một lỗ đường kính 3 cm, sâu 10 cm sát với bầu giá thể của cây giống thông, rút cây thông khỏi vỉ và đặt nhẹ nhàng xuống. Việc trồng vừa nhanh, tiết kiệm và tỷ lệ sống cao hơn so với việc phải xé bầu ni lông, trồng từng cây lẻ một. Đồng thời, gieo giống thông trên giá thể trong vỉ nhựa rất hiệu quả trong việc giúp tiết giảm chi phí cho đơn vị, không thải ra môi trường hàng trăm bịch ni lông sau sử dụng. Vỉ nhựa trồng thông có thể sử dụng cho nhiều vụ, tiết kiệm và bảo vệ môi trường”, ông Hàn Văn Nam đánh giá hiệu quả thực tiễn.

Một đề tài nghiên cứu rất đơn giản, phát sinh từ thực tế của các kỹ sư Vườn ươm Công nghệ cao thuộc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Di Linh đã trở thành một quy trình gieo giống thông quen thuộc và hiệu quả. Mỗi năm, Công ty Lâm nghiệp Di Linh chuẩn bị từ 150 ngàn tới 200 ngàn cây giống thông. Và, sự đam mê, tìm tòi của những người lao động đã giúp công ty hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc, góp phần giữ gìn màu xanh cho đất rừng cao nguyên.